Các loại van gió cho hệ thống HVAC - DAMPERS

VAN GIÓ - DAMPER
Van gió là thiết bị trong hệ thống ống gió, đóng vai trò cực kì quan trọng giúp điều chỉnh lưu lượng gió, đem lại hiệu quả vận hành.
Van gió  hoạt động theo cơ chế tự động, không có sự điều khiển từ tác nhân trực tiếp. Khi không có lưu lượng gió thổi, van sẽ tự động đóng lại để hạn chế những rủi ro xảy đến. Quá trình được diễn ra một cách nhanh chóng và chính xác.

1. Đặc điểm thiết kế của van gió
+ Thiết kế với kích thước đa dạng, phù hợp với từng hệ thống thông gió
+ Vật liệu chính là tôn mạ kẽm, inox
+ Hai dạng van gió cơ bản là tròn và vuông
+ Cấu tạo cơ bản: Thân van, chặn gió, bộ phận điều khiển

2. Vai trò của van gió (Damper) trong hệ thống điều hòa không khí
+ Điều chỉnh lưu lượng không khí thông qua hệ thống HVAC: nhằm đảm bảo mức độ lưu thông không khí phù hợp, đáp ứng tối ưu nhu cầu thông gió của khu vực.
+ Điều chỉnh hướng gió của hệ thống HVAC: Đưa hướng gió đi vào hoặc đi ra theo mục đích sử dụng và phân bổ hướng gió, lưu lượng gió tại khu vực. Đây cũng là vai trò quan trọng nhất của van gió trong hệ thống HVAC.
+ Điều chỉnh nhiệt độ không khí: Một số loại van gió có chức năng điều chỉnh nhiệt độ không khí thông qua hệ thống HVAC, thông qua các tấm tản nhiệt, giúp giảm nhiệt cho môi trường sử dụng hệ thống.
+ Tiết kiệm năng lượng: Việc sử dụng van gió trong hệ thống HVAC có vai trò tích cực trong việc tối ưu hóa năng lượng sử dụng. Cùng với việc sử dụng bộ điều khiển thông minh, van gió giảm thiểu lượng không khí sử dụng, tối ưu hóa chức năng điều hòa không khí giúp tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

3. Các loại van gió thông dụng và chức năng

+ Van gió VCD (Volume Control Damper) - Van gió 1 chiều
Van VCD – Volume Control Damper, là van điều chỉnh lưu lượng gió trên đường ống gió. Van gió VCD giúp chúng ta có thể điều chỉnh được lưu lượng đi qua ống gió bằng cách thay đổi tiết diện đi qua van.
Chúng ta có thể thay đổi, điều chỉnh được góc độ của các cánh van mộ cách tùy ý bằng tay. Van VCD thường áp dụng cho các hệ thống hút thải WC, các hệ thống cấp gió tươi. Dưới đây là hình ảnh van điều chỉnh lưu lượng gió VCD dạng tròn và dạng chữ nhật.

+ Van gió OBD (Opposed Blade Volume Damper) - Van điều chỉnh miệng gió
Van OBD – Opposed Blade Volume Damper, là loại van gió điều chỉnh lưu lượng gió trên cửa gió. Chúng có chức năng giống như van VCD, nhưng khác nhau về vị trí lắp đặt của chúng. Van VCD sẽ được lắp trên đường ống gió, còn van OBD thì được lắp trực tiếp trên cửa gió. Van OBD thường được lắp trên các cửa gió của các đường ống gió hồi, hút thải và trên các cửa gió nằm trên đường ống gió.

+ Van gió FD (Fire Damper) - Van gió chặn lửa
Van FD – Fire Damper là 1 trong những loại van quan trọng nhất trong hệ thống thông gió. Tính năng chính của nó là dập lửa, chặn lửa – là tiêu chuẩn phải có của bất kỳ hệ thống thông gió nào. Van FD hoạt động dựa trên sự quá nhiệt của phần tử đặt trên van. Khi nhiệt độ van gió trên 70 độ, phần tử này sẽ tự động tan chảy làm van bị đóng sập hoàn toàn, không cho khói cũng như nguồn lửa đi qua van nữa.
Van chặn lửa FD thường được lắp đặt trên ống gió ở các khu vực như từ không gian này sang không gian khác, từ vùng cháy này sang vùng cháy khác, ở các vị trí ống gió qua tường, vách ngăn cháy..

+ Van gió MSFD (Motorised Smoke Fire Damper) - Van gió chặn lửa dùng động cơ
Van MSFD – Motorised Smoke Fire Damper, là loại van được cải tiến từ van FD. Là van chặn lửa tự động bằng động cơ. Về nguyên lý hoạt động, loại van này sẽ phức tạp hơn van FD. Nó cần có bộ động cơ actuator và tủ điều khiển van đi kèm. Tuy nhiên nó lại hoạt động rất chính xác và ngay tức thì, nên có độ an toàn cao hơn van FD. 
Đây cũng là loại van thường được ưa chuộng trong thiết kế hệ thống thông gió, bởi khả năng bảo vệ cao cả về nhiệt và khói khi có sự cố hỏa hoạn sảy ra.

+ Van gió NRD (Non Return Damper) - Van gió 1 chiều cố định
Van NRD – Non Return Damper, là loại van gió 1 chiều. Van gió 1 chiều NRD có thiết kế khá giống với van VCD. Tuy nhiên, van VCD chỉ cho dòng không khí đi theo 1 chiều cố định. Khi dòng không khí đi theo chiều ngược lại, van sẽ tự động đóng kín.
Van gió này thường sử dụng cho các hệ thống hút mùi. Vì 1 lý do đơn giản là người ta không muốn mùi quay trở lại. Ngoài ra van NRD cũng áp dụng loại van này ở các đường ống gió sát các louver cấp gió, thải gió..